Ilon Mask insoniyat tarixidagi eng katta raketani qanday portlatganliklarini aytib berdi. Starship shunchalik kuchli bo'lib chiqdiki, uni darhol yo'q qilishning iloji bo'lmadi

Starship raketasining birinchi parvoz sinovidan ko'p narsa kutilgan edi (rejalarga ko'ra, u odamlarni avval Oyga, so'ngra Marsga jo'natishi kerak edi), ammo bu parvozning atigi 4 daqiqasi bo'lib chiqdi - keyin Starship portladi. Keyinchalik SpaceX raketa ataylab yo‘q qilinganini tushuntirdi va endi Ilon Mask bunga olib kelgan voqealar zanjiri haqida gapirdi.

Taxminan bir soat davom etgan Twitter audio suhbati davomida Mask Starship sinov parvozi paytida sodir bo'lgan voqealarning batafsil jadvalini taqdim etdi.

Hammasi 33 ta Raptor dvigatelidan uchtasi ishga tushirilgunga qadar yopilishi bilan boshlandi. "Tizim ularni to'liq quvvat bilan ishlash uchun "sog'lom" emas deb hisobladi, shuning uchun ular o'chirildi", dedi Mask. Natijada, parvoz paytida rulon paydo bo'ldi. "Odatda biz egilishni kutmaymiz. U haqiqatan ham to‘g‘ri ko‘tarilishi kerak”, — dedi Mask.

Ishga tushirilgandan 27 soniya o'tgach, boshqa dvigatelda nimadir noto'g'ri ketdi: u qulab tushdi va bir nechta qo'shnilariga zarar etkazdi. "Biroq, raketa harakatda davom etdi", dedi Mask. SpaceX rahbarining so‘zlariga ko‘ra, “haqiqiy muammo raketa o‘zini boshqarish qobiliyatini yo‘qotib, dvigatel nozullarini u yoki bu tomonga burib yuborganida yuzaga kelgan”. Bu parvozning 85 soniyasida sodir bo'ldi.

Shu paytdan boshlab Starship boshqaruvdan chiqib ketdi - u to'xtash buyrug'idan keyin ham uchishda davom etdi. "Yoqilg'i baklarini yorib yuborish juda ko'p vaqt talab qildi", dedi Mask nazoratdan chiqib ketgan raketani yo'q qilishga mo'ljallangan abort tizimiga ishora qilib.

Shu bilan birga, bu raketaning yuqori quvvatidan ham dalolat beradi. "Kosmik kemaning strukturaviy xavfsizlik chegarasi biz kutganimizdan ham yaxshiroq ko'rinadi", dedi Mask.

Ilon Maskning tahminiga ko‘ra, navbatdagi uchirish vaqtida “parvozni to‘xtatish zarurati tug‘ilsa, raketa darhol portlashi”ni ta’minlash uchun Starship’ga qo‘shimcha portlovchi moddalar joylashtiriladi.

SpaceX uchun yana bir ajablanib bo‘ldiki, uchirish maydonchasining betoni bunga chiday olmadi. Ilon Maskning ta'kidlashicha, otishma sinovlari davomida hammasi yaxshi bo'lgan, biroq uning o'zi bu sinovlar Raptor dvigatellarining faqat yarmi quvvatida o'tkazilganini ta'kidlagan.

30 ta dvigatelning to‘liq zarbasi beton asosni parchalab tashladi va “tornado”ni yo‘lga qo‘ydi, bu esa vayronalarni yuzlab metrlarga sochdi va ulkan chang bulutini yaratdi. "Aslida, bu inson tomonidan yaratilgan chang bo'roni, ammo biz buni yana takrorlashni xohlamaymiz", dedi Mask. Beton parchalari Raptor dvigatellariga zarar etkazishi mumkinligi haqida takliflar bor edi, biroq SpaceX rahbari ularni rad etdi.

Va endi nima? Ilon Mask Starshipni uchirishga ikkinchi urinish muvaffaqiyatliroq bo‘lishiga kafolat bermaydi. Uning hisob-kitoblariga ko‘ra, joriy yilda yana 4-5 ta sinov parvozi amalga oshirilishi mumkin. “Bu yil orbitaga chiqish imkoniyatimiz 80 foizga yetishi mumkin. Menimcha, 12 oy ichida orbitaga chiqish ehtimoli 100 foizga yaqin”, — deya xulosa qildi Ilon Mask.